اسماعیل شمس جشن چهارشنبه سوری یکی از مهم ترین جشن های رمز آلود و پرابهام در جامعه کردی است. همه می دانیم که امروزه در ایران چهارشنبه سوری در غروب آخرین سه شنبه سال همراه با آتش بازی، پریدن از روی آتش و ... برگزار می شود، اما در نواحی مختلف کردستان چهارشنبه سوری تاریخ و داستان متفاوتی دارد. هدف از این یادداشت بیان تاریخچه و یا شرح آیین هایی که در چهارشنبه سوری برگزار می شوند، نیست، بلکه طرح یک مسٱله است و آن این که چه رابطه ای میان مراسم چهارشنبه سوری کنونی در آخرین سه شنبه پایان سال شمسی با جشن پیرشالیار در غروب نخستین سه شنبه و آغاز چهارشنبه نیمه بهمن هر سال در هورامان ، جشن چهارشنبه سور ایزدیان در فروردین و آتش شب نوروز در کردستان وجود دارد. چهارشنبه سوری در مناطق مختلف کردستان با عناوینی مانند «چوار شَه‌ممه سوری»، «کۆڵه[کوتاه] چوارشە مو»، «قۆله چوارشەمّو» ، «چوارشەنبه کۆڵه» ، «آخر چوار شَەمّه» و «چوارشەمموی پیروز» شناخته می‌شود. سوری در این واژه به معنای جشن و سرخ است و هر دو معنی هم در همه لهجه های زبان کردی باقی مانده اند. چهارشنبه سوری که امروزه توسط مردم کرد در ایران برگزار می شود کمابیش شبیه سایر نواحی و اقوام است، اما مسٲله مهم در چهارشنبه سوری نگاه متفاوت برخی نواحی کردستان به این جشن است. برای کردهای ایزدی چهارشنبه سوری جشن سرسال یا آغاز سال جدید است و در نخستین چهارشنبه پس از ۱۴ آوریل(٢٦ فروردین ماه ) هر سال برگزار می شود. ایزدیان بر این باور هستند که در این روز خداوند(ملک طاووس در نظر آنان) از آسمان به زمین می آید وخیر و برکت را میان مردم تقسیم می کند. چهارشنبه سوری ایزدیان همراه با آیین های مختلفی مانند روشن کردن آتش و رنگ کردن تخم مرغ و غیره است که در میان ما معمولا در نوروز انجام می گیرند.